Begin oktober berichtte de NOS over fraude met het motorvermogen van vissersschepen. De berichtgeving zoomde in op Nederlandse garnalenvissers, maar het speelt breder. Het nieuws was gebaseerd op een Europees onderzoek in vijftien lidstaten, waaruit bleek dat er veel wordt gesjoemeld met motorvermogen.
Toezicht op maximaal motorvermogen
Het onderzoek wees uit dat veel lidstaten een zwak toezicht, of helemaal geen toezicht en handhaving hebben op maximaal motorvermogen. Daarnaast bleek uit fysiek onderzoek op 68 schepen in 14 lidstaten dat 67% niet aan de regels voldeed.
Ook fraude in Nederland
De Nederlandse kotters die op de Noordzee vissen op schol, tong en garnalen, zijn gemaximeerd op 300 PK. Daarvan zijn er elf fysiek onderzocht, en voldeden er slechts twee aan de regels.
NVWA controleert op motorvermogen
Duurzame visserij gaat over bovenwettelijke eisen. Om voor certificering in aanmerking te komen, is de ondergrens dat visserijen voldoen aan de lokale wet- en regelgeving. Daarop wordt toegezien door de lokale overheidsinstanties, in Nederland is dat de NVWA. Mocht deze inspectiedienst signalen hebben dat een visser systematisch de regels overtreedt, dan kan hij niet worden gecertificeerd onder het label van MSC.
Een groot deel van de Nederlandse bodemtrawlers is MSC gecertificeerd. Omdat visserijen aan de lokale wetgeving moeten voldoen om in aanmerking te komen voor certificering, rijst de vraag of vissers die frauderen met motorvermogens de kans lopen om MSC certificering te verliezen. Die kans bestaat inderdaad, maar daarbij zijn twee dingen van belang: wie neemt die beslissing, en wie verliest de certificering?
Onafhankelijke auditors beslissen over certificering
Wil een visserij in aanmerking komen voor het MSC keurmerk, dat vraagt zij een onafhankelijke auditor om te beoordelen of zij voldoet aan de criteria voor certificering. Eenmaal gecertificeerd, dan wordt deze beoordeling jaarlijks herhaald. De rapporten van die auditors zijn openbaar en zijn te vinden op https://fisheries.msc.org
Nu dit rapport over fraude met motorvermogen er ligt, is het aan deze onafhankelijke auditors om te besluiten hoe ze de nieuwe inzichtengebruiken. Is het rapport aanleiding voor een versnelde herkeuring? Wordt de informatie gebruikt bij de eerstvolgende jaarlijkse herkeuring? Of heeft de auditor eerst nog meer concrete informatie nodig, bijvoorbeeld van de NVWA?
In sommige gevallen verliest de gehele visserij haar certificaat
Verantwoord beheer van het visbestand is een centrale pijler in het MSC keurmerk. Dat vraagt om onderlinge afspraken tussen vissers: als het bestand gegroeid is, kan iedereen wat meer vissen, als het bestand gekrompen blijkt dan moet iedereen wat minder vangen om volgend jaar ook nog voldoende vis te hebben. Die onderlinge afspraken zijn in veel gevallen gemaakt in het kader van Europese quotaregelingen. In dat geval kan er per boot worden gekozen voor wel of niet MSC certificering. Waar dergelijke quotaregelingen ontbreken, worden de onderlinge afspraken gemaakt in het kader van de MSC certificering. Vervalt de certificering, dan vervallen ook die onderlinge afspraken over vangstquota. Dat is bijvoorbeeld het geval in de garnalenvisserij. Daarom kan er in de garnalenvisserij geen onderscheid worden gemaakt tussen frauderende vissers en vissers die zich aan de regels houden: als de visserij het MSC certificaat verliest, dan geldt dat voor de hele vloot.
