Vissenwelzijn is een complex onderwerp. Sinds kort zijn er meer studies* bekend waarin wordt geduid dat vissen een vorm van pijn en stress kunnen voelen. Wat betekent dit inzicht voor de visserij in het algemeen en voor keurmerken als MSC (voor duurzame wilde vis) en ASC (voor duurzame kweekvis) in het bijzonder?
MSC en Vissenwelzijn
Op dit moment is bij veel typen visserij die wilde vis vangen, nog heel veel onbekendheid over het welzijn van vissen in het vangstproces. Dat maakt het lastig om onderzoek te doen naar welke maatregelen effectief zouden kunnen zijn om lijden te verminderen. Bijvoorbeeld de exacte manier waarop vissen overlijden, in het net of aan boord, is een welzijnsaspect waarover nog weinig onderzoek en data beschikbaar is.
MSC is een keurmerk dat open staat voor alle typen visserijen over de hele wereld. MSC kan daarom pas een onderwerp in haar spelregels opnemen als er voldoende wetenschappelijke kennis beschikbaar is, om voor alle typen visserijen aantoonbaar effectieve maatregelen te nemen, die in een audit praktisch controleerbaar zijn.
Daar zijn we nog heel ver vandaan. Er is nog niet zoveel wetenschappelijk onderzoek over het welzijn van vissen. Wetenschappelijk onderzoek erkent wel dat er niet een unieke maat is voor welzijn van vissen**. Daarvoor zijn er teveel verschillende vissoorten die onder zeer uiteenlopende omstandigheden en met zeer verschillende methoden worden gevangen.Er zijn inmiddels enkele voorbeelden van praktijkonderzoek, waarbij wetenschappers en visserijbedrijven samenwerken om meer kennis op te bouwen. Ook zijn er voorbeelden van visserijbedrijven die uit voorzorg al bepaalde maatregelen aan boord toepassen, zoals het verdoven van vis voor het doden, maar dit zijn nu nog uitzonderingen. Wij houden contact met vissers en wetenschappers die met dit onderwerp bezig zijn, en hebben constructieve uitwisseling met NGO's als de Vissenbescherming.
Het MSC-programma is gericht op het tegengaan van overbevissing en het beschermen van onze oceanen. Als meer consumenten en NGO's aandacht vragen voor vissenwelzijn, zal dat bijdragen aan meer onderzoek, meer wetenschappelijke inzichten en meer kennis die in de praktijk is toe te passen. Om in het MSC-programma toepasbaar te kunnen zijn, moeten er breed erkende, meetbare en controleerbare vissenwelzijn criteria voor wildvangst worden ontwikkeld.
In de visserij is de welzijnssituatie bij wilde vis anders dan bij viskweek. MSC is het keurmerk voor duurzame vis en ASC is het keurmerk voor verantwoorde kweekvis. Meer informatie over de ontwikkelingen op vis en welzijn bij kweekvisserijen is te vinden op de website van ASC.
[*] https://www.rda.nl/publicaties/zienswijzen/2018/03/07/welzijn-van-vissen-verdient-meer-aandacht-van-overheid-en-andere-betrokken-partijen