Nieuwsartikels

Wat is de noodzaak van duurzame tonijn?

Tonijn is commercieel gezien de meest waardevolle vis op aarde. Vier soorten tonijn (Blauwvintonijn, Grootoogtonijn, Geelvintonijn en Skipjack tonijn) vertegenwoordigen wereldwijd minstens 42 miljard dollar (ofwel 28% van de totale mondiale handelswaarde voor vis en zeevruchten van 150 miljard dollar). Tonijn is daarom ook een bron van miljoenen banen, en het zorgt voor voedselzekerheid voor meer dan 3 miljoen mensen [1] [2].

Tonijnbestanden en tonijnvisserij wereldwijd zitten in de problemen. De visserijdruk op tonijn is zo hoog dat vele bestanden tot gevaarlijk lage niveaus zijn afgenomen. Bovendien is door de hoge handelswaarde van tonijn vaak sprake van illegale praktijken in toeleveringsketens. 

Het MSC programma biedt een antwoord op deze uitdagingen. Op dit moment is 27,4 % van de mondiale tonijnvangst MSC gecertificeerd en ongeveer 4,5 % is in een assessment om MSC gecertificeerd te raken. 

Ondanks deze positieve signalen blijft de vaststelling dat minder dan 5% van het volume, en slechts 30% van producten in de Belgische supermarkten het MSC-keurmerk draagt. Voor Nederland geldt dat dan de helft van het volume, en ongeveer 30% van de producten met MSC-keurmerk wordt verkocht.

Hoe kunnen we duurzaam gevangen tonijn schaalbaar maken en de norm in onze markten? Welke middelen zijn daartoe beschikbaar, en welke rol is voor wie weggelegd?  In 2019 zijn in de Benelux door MSC verschillende initiatieven georganiseerd om niet alleen te informeren, maar ook om op te roepen tot duidelijkheid rond de duurzame oorsprong van tonijnproducten. En dit zowel naar de consument toe, als in gesprek met betrokken actoren in België en Nederland. Op de landingspagina’s van België en Nederland is meer informatie te vinden over de voorlichting naar consumenten. 

Lees hier meer op onze campagne pagina over duurzame tonijn. 

Wat is de huidige situatie in de Benelux?

In de Benelux zien we aan de marktkant een groei in het aantal MSC-gecertificeerde tonijnproducten.

Supermarkten en merken blijven zich inzetten voor een verder verduurzaming van hun tonijnassortiment. Zo zorgde Aldi België er als eerste voor dat alle tonijnconserven (Skipjack én Geelvintonijn) met MSC-keurmerk op de markt kwamen, Cocagne introduceerde een eerste Skipjack tonijnproduct met MSC keurmerk, Colruyt Group begon aan de transformatie van hun skipjack assortiment naar MSC en Delhaize zette in op smeersalades en bereide maaltijden met MSC gecertificeerde skipjack tonijn.

In Nederland groeit het aandeel MSC- gecertificeerde producten dankzij de inzet van merken en supermarkten. Zo zien we een groot conservenmerk als Princes hun MSC-aanbod in 2019 sterk uitbreiden. En FishTales biedt al jaren 100% gecertificeerde tonijn in de supermarkt.
Een overzicht van de tonijnconsumptie en de verkoop van MSC gecertificeerde tonijn in onze thuismarkten kunt u voor België opvragen bij Wouter Dieleman en voor Nederland bij Anne Floor van Dalfsen.

Wat is het MSC-aandeel wereldwijd?

Het resultaat vandaag is dat het volume aan MSC gecertificeerde tonijn blijft toenemen, terwijl de MSC visserijstandaard veeleisender wordt. Bedrijven en visserijen gebruiken steeds meer het MSC-keurmerk (zie onderstaande figuur) om hun duurzaam beleid te staven, al blijft er een groot verschil bestaan tussen het beschikbare volume aan MSC gecertificeerde tonijn, en het volume dat in de markt met MSC-keurmerk wordt verkocht. Tabel met aantal tonijnproducten met MSC-keurmerk.



Vandaag is 27,4% van de mondiale vangst aan tonijn MSC gecertificeerd. Nog eens 4,5% zit in een MSC assessment. Er zijn duidelijke verschillen op soortniveau vast te stellen. Zo is vandaag 17.65% van de albacore tonijn, 33.1% van de skipjack tonijn, 27.6% van de geelvintonijn, 0.5% van de grootoogtonijn en 0% van de blauwvintonijn vandaag gecertificeerd. 
 

Wat is het strategische plan voor de komende jaren?

Het strategische plan dat MSC voor de periode 2017-2020 uittekende betrof binnen de pijler visserijen vier doelgebieden, die allen relevant zijn voor tonijn als soortengroep: 

werken met bestaande gecertificeerde visserijen om duurzaam beheer, en de ecosystemen waarin zij actief zijn, te helpen behouden; 
samenwerken met visserijen in ecosystemen die tot nu toe ondervertegenwoordigd zijn in het MSC-programma, maar die te kampen hebben met grote bedreigingen voor de biodiversiteit, met name op de lagere breedtegraden; 
het aangaan van samenwerkingsverbanden met visserijen op soorten die momenteel ondervertegenwoordigd zijn in het MSC-programma en waarnaar er een grote marktvraag is, zoals pijlinktvis, octopus, krab, zeewier, tonijn en kleine pelagische soorten, alsook visserijen met lokale marktrelevantie;
het vergroten van onze betrokkenheid bij visserijen in opkomende economieën door middel van een verbeterde auditcapaciteit, een beter bereik in het globale zuiden en het verkennen van nieuwe instrumenten en financieringsoplossingen voor deze visserijen.

Dit heeft zich vertaald in het uitrollen van een specifieke tonijnstrategie die al in 2015 werd opgestart. Die had vooral als doel om de beoordeling van tonijnvisserijen tegen de MSC-standaard consistenter te maken, met name door de toepassing van de MSC visserijstandaard te verduidelijken. Daarnaast werden uitdagingen rond traceerbaarheid en de toepassing van de MSC CoC standaard aangepakt. Dit proces werd in een open en constructief gesprek met betrokken actoren, zoals regionale beheersorganen (RFMOs), NGOs (oa. Global Tuna Forum) opgestart.

Vanuit MSC werd ook samengewerkt met visserijen en commerciële bedrijven om visserijen te stimuleren om noodzakelijke verbeteringen door te (blijven) voeren. Daarnaast werd een communicatiestrategie rond tonijn opgetuigd en doorgevoerd.

In de afgelopen jaren werd de MSC visserijstandaard versterkt om o.a. traceerbaarheid op zee te verduidelijken, illegale vangst van haaien strenger te bewaken, criteria voor bijvangst van beschermde soorten te verscherpen, en de controle op goede werkomstandigheden te stimuleren. 

Naar de toekomst toe blijven MSC werkgroepen aan de slag om de werking en de wetenschappelijke onderbouwing van de MSC visserij standaard op te volgen. Dat geldt evenzeer voor de CoC standaard, waar pilootprojecten en DNA testen op tonijn producten de geloofwaardigheid van de traceerbaarheidsstandaard moeten handhaven en verder ontwikkelen.

Meer lezen

Sustainable tuna: challenges and solutions

Tuna, FADs and bycatch

Kleine eilanden, grote kansen

Geciteerde bronnen

[1] The Value of Global Tuna Trade

[2] Pew Charitable Trust (2016)