Persberichten

De trend van toenemende overbevissing lijkt te zijn gekeerd voor tonijn. Het gaat steeds beter met de grootste tonijnbestanden. Ook de vangsttechnieken veroorzaken minder schade en we kunnen van steeds meer tonijn de exacte herkomst traceren. Alleen is in de schappen van de Nederlandse en Belgische supermarkten nog niet alles duurzaam. 

Tonijn is een van de meest gegeten vissoorten in Nederland en België. Het gaat dan vooral om skipjack tonijn in blik. Steeds meer supermarkten en merken doen toezeggingen om al hun tonijnproducten met het MSC-label te gaan verkopen. Daardoor is er steeds meer gecertificeerde tonijn in de schappen van onze supermarkten te zien. 

Wereldwijde tonijnvangsten nemen toe 

Volgens de Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) van de VN is de totale hoeveelheid tonijn die ieder jaar wordt gevangen sinds de jaren vijftig gestaag toegenomen. Uit het laatste State of the World's Fisheries (SOFIA)-rapport van de FAO blijkt dat er in 2020 ruim 2,8 miljoen ton levend gewicht skipjack (gestreepte tonijn) en meer dan 1,5 miljoen ton levend gewicht geelvintonijn is gevangen. Een bijgewerkt SOFIA-rapport zal naar verwachting in juni 2024 worden gepubliceerd.  

Ondanks de toegenomen vangsten is de tonijnvisserij wereldwijd ook duurzamer geworden. Uit een recent rapport van de International Seafood Sustainability Foundation blijkt dat 86% van de mondiale tonijnvangst afkomstig is uit gezonde bestanden. De verduurzaming van de tonijnvangst is mede te danken aan betere vangstafspraken in de regionale beheerorganisaties. 

Beheer is nog een uitdaging 

Tonijn is een migrerende vissoort en daarom worden de bestanden door veel verschillende landen gedeeld. Zij moeten overeenstemming bereiken over de beheersmaatregelen die nodig zijn om de duurzaamheid van de visserij te garanderen. Dit kan een aanzienlijke uitdaging zijn voor de tonijnvisserij en regionale organisaties voor visserijbeheer (RFMO's). Het westelijk deel van de Centrale Stille Oceaan herbergt bijvoorbeeld meer dan de helft van de skipjack ter wereld – de populairste tonijnsoort. 26 landen die verantwoordelijk zijn voor de tonijnvisserij in die regio onderhandelen momenteel over regels die ervoor moeten zorgen dat de tonijnbestanden nooit overbevist raken. 

Verbeterde vismethode  

De tonijnvisserij heeft ook veel impact op de biodiversiteit. Een van de grootste kritiekpunten is het grootschalige gebruik van lokvlotten, de zogenaamde fish aggregating devices (FAD’s). Die vormen een groot risico voor mariene ecosystemen vanwege met name de bijvangst van andere soorten en ondermaatse vis. Verloren FAD's kunnen ook spookvisserij veroorzaken en bij verlies schadelijke gevolgen hebben voor koraalriffen en andere ecosystemen. Alternatieve tonijnvisserij zoals met hengels (pole and line) zal nooit voldoende tonijn kunnen vangen voor de wereldwijde vraag naar tonijn. Als reactie op de kritiek zijn visserijorganisaties en onderzoekers op zoek naar manieren om de impact van lokvlotten zo veel mogelijk te verminderen. Dat gaat dan over de ontwikkeling van biologisch afbreekbare en non-entangling lokvlotten, verbeterde tracking en gegevensverzameling, vergunningverlening en registratie.  Door deze aanpassingen is de impact op het milieu beperkt en hebben recent meer FAD-geassocieerde tonijnvisserijen de MSC-certificering behaald. 

Tonijn met streepjescode 

Essentieel voor de aanvoer van duurzame maar ook ethisch verantwoorde tonijn is de traceerbaarheid. De route van een tonijnmootje van de vangst tot aan het winkelschap is lang. Er zijn veel stappen in de keten waar vermenging kan plaatsvinden met andere tonijn, die mogelijk op een minder verantwoorde manier gevangen is. Tonijnschepen van de groep eilanden in de Stille Oceaan die verenigd zijn in de PNA hebben inmiddels een systeem waarmee ze alle benodigde data volgens de Global Dialogue on Seafood Traceability volledig digitaal in de keten kunnen doorgeven. Het in Nederland gevestigde bedrijf Pacifical is verantwoordelijk voor het vermarkten van deze tonijn. Volledige digitale traceerbaarheid zal in de nabije toekomst ook de norm zijn voor MSC. 

Tonijnvolumes met MSC keurmerk 

De volumes tonijn die met het blauwe milieukeurmerk van de Marine Stewardship Council (MSC) wereldwijd worden verkocht, zijn jaar op jaar met bijna 10% gegroeid, van 196.363 ton in 2022-2023 naar 217.300 ton in 2023-24, volgens gegevens van de MSC. De verkochte volumes zijn in de twee jaar van 2020 tot en met 2021 met bijna 60% gestegen, toen de wereldwijde verkoop slechts 137.600 ton bedroeg. De Benelux is de vierde meest belangrijke regio voor MSC gecertificeerde tonijn, met 18.115 ton MSC-tonijn in de markt.  

Tonijn uit blik is een voedzame maar betaalbare bron van eiwitten en omega 3-vetzuren en is lange tijd een belangrijk onderdeel van de voorraadkast geweest. Nu de kosten van levensonderhoud wereldwijd zijn gestegen, hebben veel foodbloggers, of ‘tinfluencers’, zich tot bliktonijn gewend voor recepten van pastaschotels tot salades en roerbakgerechten. 

De enorme stijging in de verkoop van MSC-gecertificeerde tonijn laat zien dat het waarborgen van de duurzame herkomst van vis een prioriteit blijft voor consumenten, ondanks de druk op de huishoudbudgetten. Luciano Pirovano, Chief Sustainability Officer, Bolton Food & Tri Marine zegt: “De trend is duidelijk. Duurzaamheid wordt een sleutelelement van de algehele merkwaarde en productkwaliteit. Het is dus een must.” 

De gegevens over tonijnconserven worden onthuld in een nieuwe jaarlijkse publicatie van de MSC. Het Sustainable Tuna Yearbook is een gezaghebbende analyse van de wereldmarkt voor duurzame tonijn. Het toont de voortgang en impact van de MSC-certificering op het water, op markten en gemeenschappen over de hele wereld. Het rapport staat vol met deze verhalen en cruciale details, van mensen die samenwerken om een verschil te maken voor de planeet. Het profileert ook de leidende merken over de hele wereld die de productgroei met het MSC-label stimuleren, en laat zien hoe zij voldoen aan de verwachtingen van de consument om duurzame vis aan te bieden. 

Stand van zaken in België en Nederland 

Er is meer dan voldoende aanvoer om alle tonijn in de Europese supermarkten met het keurmerk te kunnen verkopen. Maar, nog steeds is een deel van de bliktonijn in de schappen zonder keurmerk. De consument weet dan niet of die tonijn duurzaam is gevangen. Er is wel een positieve trend: in België steeg het marktaandeel gecertificeerde tonijn van 5 naar 49% tussen 2019-2020 en 2022-2023. In diezelfde periode steeg het marktaandeel in Nederland zelfs van 22 naar 80%. Deze snelle groei, en het stijgend aanbod van MSC gecertificeerde tonijnvangst, laat zien dat het mogelijk is om binnenkort enkel duurzame bliktonijn in de schappen te hebben.  

Check ook ons tonijnreport.

 ________________________________________________________ 

 Noot voor de redactie 

Voor meer informatie, verzoek voor interview of beeld, neem contact op met Christine Absil, MSC Senior Fisheries and Stakeholder Manager; [email protected]   

Marine Stewardship Council (MSC) is een internationale non-profitorganisatie die wereldwijd een erkende standaard vaststelt voor duurzame visserij en de toeleveringsketen van vis, schaal- en schelpdieren. Ga voor meer informatie naar www.msc.org. 

Tonijn event 

In januari hield MSC een informatiedag voor tonijn en presenteerde verschillende vertegenwoordigers uit de sector de meest recente trends in duurzaamheid en de tonijnaanvoer. Dankzij de presentaties van experts uit alle hoeken van de sector kregen genodigden een volledige update over de stand van zaken. Er werd gekeken naar de globale groei in duurzaamheid bij tonijn, maar er werd ook toegespitst op de huidige situatie voor de Benelux regio. De bevindingen van deze middag zijn samengevat in dit persbericht. Een uitgebreide marktanalyse verschijnt binnenkort in het Stand in het Schap Rapport 2024.  

VIDEO Aftermovie Tonijn event 

Albacore tonijn Australië -  copyright  MSC