Różnorodność biologiczna i rybołówstwo

Czym jest bioróżnorodność?

Bioróżnorodność lub zróżnicowanie biologiczne to termin oznaczający różnorodność życia na Ziemi. Obejmuje wszystkie zwierzęta, rośliny i mikroorganizmy żyjące na lądach i w oceanach, od maleńkich bakterii po gigantyczne wieloryby.

Dlaczego bioróżnorodność jest ważna?

Różnorodność biologiczna leży u podstaw produktywnego środowiska naturalnego, które jest odporne i adaptuje się do zachodzących zmian. Te zaś mogą być spowodowane zmianą klimatu, rozprzestrzenianiem się chorób, zanieczyszczeniem, obecnością gatunków inwazyjnych, przełowieniem lub innymi czynnikami związanymi z działalnością człowieka.

Odporne ekosystemy funkcjonują, nawet gdy populacja jakiegoś gatunku spada lub gatunek ten wymiera. W dobrze funkcjonujących ekosystemach naturalne procesy obejmujące m.in.,  dostarczanie towarów i usług dla ludzi, w tym magazynowanie węgla, filtrowanie wody czy wytwarzanie żywności są wydajne.

Bioróżnorodne i odporne ekosystemy morskie składają się z wielu różnych gatunków. Każdy gatunek w oceanie odgrywa szczególną rolę: od maleńkiego kryla znajdującego się u podstawy oceanicznej sieci pokarmowej, który zapewnia ludziom niezbędne kwasy tłuszczowe omega-3 oraz stanowi pożywienie dla megafauny oceanicznej (np. wielorybów), do drapieżników szczytowych, takich jak tuńczyk błękitnopłetwy, które polują na mniejsze ryby, utrzymując liczebność ich populacji na odpowiednim poziomie.

Im bardziej zmniejsza się różnorodność biologiczna, tym mniej przyroda może zapewnić ludziom żywności oraz korzyści gospodarczych i kulturowych. Ale nawet gdyby ludzkość jutro zniknęła z powierzchni Ziemi, różnorodność biologiczna nadal pozostanie kluczowa dla sukcesu planety.

>> Dowiedz się więcej na temat znaczenia oceanów i ich bioróżnorodności

>> Dowiedz się dlaczego morska bioróżnorodność jest zagrożona

Czy przełowienie wpływa na bioróżnorodność?

Tak, niezrównoważone lub destrukcyjne połowy mogą poważnie wpłynąć na różnorodność biologiczną mórz i oceanów. Około 35,4% światowych zasobów ryb jest obecnie przełowionych, a jeśli sytuacja ta się nie zmieni, bioróżnorodność oceanów będzie mniejsza co przełoży się na mniejsze zasoby ryb dostępne dla przyszłych pokoleń.

Przełowienie wpływa nie tylko na ryby będące celem połowu, ale także na inne organizmy morskie, które wchodzą w interakcje ze statkami rybackimi. Przełowienie jest główną przyczyną spadku liczby gatunków rekinów i płaszczek oceanicznych, która od lat 70. XX wieku zmniejszyła się o 71%.

Przyłów, czyli przypadkowe połowy organizmów nie będących celem połowu, stanowią jedno z głównych zagrożeń dla morskiej bioróżnorodności. Szacuje się, że morskie rybołówstwa przemysłowe wyrzucają rocznie 9,1 mln ton połowów (~10% rocznych całkowitych połowów).

>> Dowiedz się jak zmiana klimatu wpływa na morskie gatunki

MSC wspiera światowe konwencje dotyczące bioróżnorodności

Program MSC wspiera prace organów Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ), takich jak Organizacja ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO). Dane gromadzone przez MSC są wykorzystywane przez Program Środowiskowy Organizacji Narodów Zjednoczonych (UNEP) i inne organizacje międzynarodowe do śledzenia postępów w osiąganiu celów, takich jak zakończenie przełowienia i ochrona bioróżnorodności. W grudniu 2022 r. wkład MSC w zrównoważone rybołówstwo i postęp w realizacji celów związanych z ochroną morskiej bioróżnorodności został włączony przez ONZ do ram dla bioróżnorodności.

Jak konsumenci mogą wspierać ochronę morskiej bioróżnorodności?

Umieszczając niebieski certyfikat MSC na swoich produktach, marki, sprzedawcy detaliczni czy szefowie kuchni nagradzają odpowiedzialne rybołówstwa i zachęcają innych do stosowania zrównoważonych praktyk. Wybierając produkty z dziko żyjących ryb i owoców morza z certyfikatem MSC, pomagasz dbać o kondycję mórz i oceanów, aby pozostały zdrowe i tętniące życiem, teraz i w przyszłości.