Het haringseizoen is weer begonnen en de eerste Hollandse Nieuwe ligt sinds vorige week in de supermarkten en viskramen. Wat veel mensen niet weten, is dat deze oer-Hollandse delicatesse niet alleen een culinaire traditie vertegenwoordigt, maar ook een schoolvoorbeeld is van duurzaam visbeheer.
In de jaren ’70 werd haring zwaar overbevist, met desastreuze gevolgen voor de populatie. Maar sinds 2006, dankzij strikte internationale afspraken, quota en effectief beheer, is de Atlantische haring hersteld. De vis wordt nu gevangen volgens de principes van duurzame visserij en draagt met trots het MSC-keurmerk (Marine Stewardship Council) – een wereldwijd erkend label voor duurzame en goed beheerde visserijen.
Haring als Blue Food: klein, gezond, met een lage klimaatimpact
Haring behoort tot de zogeheten "Blue foods": vis, schaal- en schelpdieren uit duurzame visserij en aquacultuur die niet alleen voedzaam zijn, maar ook een relatief lage ecologische voetafdruk hebben. Haring is rijk aan omega-3 vetzuren, vitamine D, B12 en eiwitten. Bovendien is het een vis die laag in de voedselketen staat, wat betekent dat deze soort veel minder Co2 uitstoot dan bijvoorbeeld rund – of varkensvlees.
Een haring heeft nauwelijks voer nodig om te groeien, leeft vrij in de oceaan, en kan, mits verantwoord gevangen zoals nu een positieve bijdrage leveren aan een duurzaam dieet. Het is daarmee een ideale eiwitbron in een wereld die zoekt naar milieuvriendelijke voeding.
Dalende consumptie: Jongeren laten haring vallen
Ondanks de duurzame status en de hoge voedingswaarde van Hollandse Nieuwe, staat de consumptie onder druk. Vooral jongeren lijken de traditionele haring minder te waarderen. Uit recente cijfers van het Nederlands Visbureau blijkt dat de verkoop onder 18- tot 35-jarigen al jaren daalt.
Mogelijke oorzaken zijn onder andere een afnemende bekendheid met het product, veranderende smaakvoorkeuren, en het imago van haring als een ‘ouderwetse’ snack. Bovendien speelt presentatie een rol: terwijl sushi en pokébowls hip zijn, wordt haring nog vaak klassiek geserveerd: happend van de staart, met ui en zuur. Er is dringend behoefte aan innovatie en herpositionering om haring aantrekkelijker te maken voor nieuwe generaties.
Vernieuwing: Van traditie naar toekomst
Gelukkig zien we in de huidige markt mooie initiatieven om haring weer op de kaart te zetten bij een jonger publiek. Het Nederlands Visbureau is gestart met een gerichte campagne op jongeren, waarbij de unieke smaak, en de veelzijdigheid van het eten van de haring onder de aandacht wordt gebracht. Hierbij aansluitend is de opbrengst van het 1e haringvaatje (€89.500) dit jaar gegaan naar stichting JOGG, die zich inzetten voor gezonde voeding voor de jeugd. Tegelijkertijd heeft Fish Tales, in samenwerking met Kesbeke, een mooi product gelanceerd: haring met ambachtelijk zuur van Kesbeke ideaal om de ultieme haringbeleving ook vanuit de supermarkt in huis te halen. Ter promotie organiseerden zij een exclusief influencerdiner in Amsterdam, waar bekende food influencers hun volgers meenamen in de unieke recepten die kunnen worden gemaakt met deze duurzame vis. Ook Albert Heijn speelde in op de hernieuwde belangstelling: in juni werd in meerdere filialen een haringkar geplaatst als om de consument een vers gesneden haring te kunnen laten proeven. De actie bleek een schot in de roos - de populairiteit zorgde voor drukte aan de kraam met veel mensen die de Hollandse Nieuwe wilden proberen.
De Hollandse Nieuwe is niet alleen een smaakvol erfgoed, maar ook een duurzaam icoon met veel potentie. De frisse nieuwe benadering van grote marktpartijen, de unieke smaak, én de veelzijdigheid van de haring laten zien dat er wel toekomst is voor haring. Er liggen mooie kansen als we het verhaal van de haring vertellen in een frisse, eigentijdse vorm, dan kan ook de jongere generatie deze duurzame delicatesse weer omarmen.