Plastic vervuiling en ghostgear

Plastic vervuiling is momenteel een ‘hot topic’. De VN schat dat er jaarlijks zo’n acht miljoen ton plastic in onze oceanen terecht komt, en het wordt steeds duidelijker hoe schadelijk dat is. Het afval vervuilt stranden, hindert schepen en vissers, en zeedieren kunnen het opeten of erin verstrikt raken.

MSC krijgt regelmatig de vraag wat wij hier nou van vinden en hoe plastic ons programma raakt. Onze missie is om zeeën vol leven te houden, dus de signalen van schadelijke impact door vervuiling vinden we heel zorgelijk. Want wist je dat een deel van het plastic in het water bestaat uit verloren vistuig?

De FAO schat dat jaarlijks minstens 640.000 ton vistuig verloren gaat en dat het vistuig 10% van al het afval van de zee uitmaakt. Een recent artikel, gepubliceerd in Nature, stelt dat 46% van al het plastic dat in de Great Pacific Garbage Patch wordt aangetroffen, vermoedelijk bestaat uit visnetten. Eenmaal in de oceaan kan het tot 600 jaar duren voordat de plastic visdraad is afgebroken. Ondertussen kan het verloren vistuig door de diepten drijven en alles wat zijn pad kruist vangen of beschadigen. Ook kan het vissen en andere dieren doden, wat ook wel spookvissen (ghost fishing) wordt genoemd.

De MSC Visserijstandaard en het verlies van vistuig

Ons eigen werkterrein ligt op het gebied van een andere grote bedreiging voor onze oceanen: overbevissing. Onze expertise is dan ook de impact die het vissen op visbestanden en ecosystemen heeft.

Het is niet ongewoon dat op zee visnetten, lijnen en potten worden verloren. Boten kunnen de controle over hun vistuig verliezen wanneer het vast komt te zitten, verloren gaat bij slecht weer of wanneer het beschadigt tijdens het vissen.

Om MSC-gecertificeerd te raken en blijven, moet een visserij kennis tonen van de omvang van het verlies van vistuig en de impact van dit verloren vistuig, waarbij geen significant negatieve impact mag zijn op het ecosysteem en aanwezige diersoorten. Dit valt onder Principe 2 van de MSC Visserij Standaard over ecosysteem impact; bij een assessment kijken de auditors naar de risico’s op en impact van spooktuig op de habitat (bijvoorbeeld koralen of voortplantingsgebieden) en de impact op de mortaliteit van onbedoelde vangsten (dus de mate waarin verloren tuig nog vissen of andere zeedieren kan doen sterven). Lees meer op pagina 50 van de Standaard, in GSA7 (Engelstalig).

Samen met NGOs, visserijmanagers en wetenschappers kijken we of er verbeteringen nodig zijn in de vereisten rond spooktuig, en de manier waarop auditors visserijen hierop kunnen en moeten beoordelen. ‘Ghost gear’ is een van de onderwerpen in onze lopende Fishery Standard Review. Het afgelopen jaar zijn er diverse workshops gehouden en is er onderzoek gedaan. De MSC is dit nu aan het vertalen naar voorstellen voor aanpassingen aan de standaard. Gedurende 2021 worden deze voorstellen aan de stakeholders voorgelegd, zodat zij zich hier weer over kunnen buigen en uitspreken. Uiteindelijk is het doel dat de volgende editie van de Standaard in 2022 sterker bijdraagt aan het tegengaan van spooktuig.

Gecertificeerde visserijen in actie

Verschillende MSC-gecertificeerde visserijen hebben al manieren geïntroduceerd om de impact van spooktuig te beheersen.

Toen de Alaska Pacific kabeljauwvisserijen MSC-gecertificeerd werden, waren ze verplicht om het verlies van vistuig te monitoren om hun certificering te behouden. Ze hebben de impact van het verlies van hun vistuig - zoals beuglijnen, potten en sleepnetten - op ecosystemen geanalyseerd. Ook zijn ze gebruik gaan maken van biologisch afbreekbare ontsnappingspanelen en ontsnappingsringen om spookvisserij tot een minimum te beperken.

In de MSC-gecertificeerde Normandische en Jersey kreeftenvisserijen worden alle potten voorzien van een scheepsregistratie en een jaartal. Vissers moeten verloren potten melden en er is slechts een beperkt aantal vervangende labels beschikbaar. Dit systeem motiveert vissers om hun potten niet te verliezen.

Binnen een Louisiana blauwe zwemkrabvisserij met MSC-certificering hebben het Louisiana Department of Wildlife and Fisheries, vrijwilligers en lokale organisaties met succes meer dan 37.101 verlaten en verlaten krabvallen opgeruimd.

Overigens zijn er ook veel visserijen waar er heel weinig risico is op verlies van vistuig. Bijvoorbeeld bij gebruik van pelagische sleepnetten, die door het midden van de waterkolom getrokken worden om op bijvoorbeeld haring, makreel of koolvis (voor je vissticks, kibbeling en lekkerbekjes) te vissen.

Wat kun jij doen?

Je hoeft in ieder geval niet te stoppen met vis eten, mits het gecertificeerde vis is. Door visserijen te certificeren worden impacts in kaart gebracht en waar nodig verminderd; door producten met keurmerk te kopen stimuleer je die verbeteringen in het water. Er is overigens ook geen bewijs dat micro-plastics (hele kleine deeltjes) die vissen, schaal- en schelpdieren op kunnen eten, schadelijk zijn voor de mens als je vis eet. Hiervoor verwijzen we je graag door naar het Voedingscentrum.

Zou je meer willen doen dan kan je denken aan de initiatieven als een beach cleanup . Voor meer praktisch advies kun je site van Milieu Centraal checken.