Op 21 februari 2023 is het actieplan van de Europese Commissie gepresenteerd om mariene ecosystemen te beschermen en te herstellen voor een duurzame en veerkrachtige visserij. MSC steunt dit plan, echter zijn wij van mening dat een volledig verbod op bodemtrawlvisserij in beschermde gebieden niet voor elk beschermd gebied de juiste aanpak is. Niet vanuit ecologisch oogpunt, noch vanuit sociaal-economisch oogpunt; gezien vanuit de voedselvoorziening van een groeiende wereldbevolking en de werkgelegenheidssituatie van vissers en hun levensonderhoud.
Beschermde mariene gebieden spelen onmiskenbaar een belangrijke rol in de wereldwijde strijd tegen overbevissing en bedreigingen van de mariene biodiversiteit. Maar ook in beschermde gebieden kan onder bepaalde voorwaarden duurzaam gevist worden. Wereldwijd zijn er tal van voorbeelden van hoe effectief visserijbeheer in beschermde mariene gebieden overbevissing helpt voorkomen en een gezond marien milieu in stand houdt.
Zo omvat de Waddenzee een grote verscheidenheid aan mariene habitats, waaronder gevoelige habitats die beschermd moeten worden tegen visserij. Tegelijkertijd zijn er ook bodems en habitats waarop de lichte bodemtrawls van de garnalenvissers geen negatieve invloed hebben. In deze laatste gebieden is duurzame visserij mogelijk.
Gevolgen Nederlandse garnalenvisserij
In Nederland moeten de vissers in het natuurgebied de Waddenzee middels een Natuurbeschermingswet-vergunning aantonen dat hun visserij verenigbaar is met de natuurdoelen van het gebied. De vorige vergunningsperiode verliep per 1 januari 2023, en in de tussentijd heeft de overheid de stikstofnormen verscherpt. Het ministerie heeft daarom geen vergunning, maar een tijdelijke gedoogbeschikking afgegeven voor de beschermde Nederlandse kustwateren die 9 maanden geldig is. In deze periode mogen de vissers doorvissen en moeten schepen uitgerust worden met katalysatoren of nieuwe schonere motoren.
Omdat er toenemende wetenschappelijke zorgen bestaan over schadelijke effecten van de garnalenvisserij op de zeebodem en de organismen die daar leven vroegen onlangs 15 natuurorganisaties aan het ministerie om terug te komen op de gedoogbeschikking voor de garnalenvisserij die per 1 januari jl. in de beschermde Nederlandse kustwateren geldt. Het is uiteindelijk aan de verantwoordelijke ministeries om vast te stellen in welke vorm de visserij verenigbaar blijft met de natuurdoelen.
MSC certificering en garnalenvisserij
De garnalenvissers in de Waddenzee hebben de afgelopen jaren veel gedaan om hun visserijactiviteiten te verduurzamen en daarom zijn ze sinds december 2017 via een onafhankelijke beoordeling MSC gecertificeerd. In september 2022 is de visserij gestart met het hercertificeringsproces. Ook in dit proces voert een onafhankelijke beoordelingsteam de evaluatie uit op basis van de vereisten van de MSC-visserijstandaard. Dit proces is inmiddels gestart en zal naar verwachting in mei 2023 worden afgerond.
De MSC Visserijstandaard is 's werelds strengste standaard voor duurzame visserij en werd onlangs door de Verenigde Naties op de COP 15-biodiversiteitsconferentie erkend als een indicator voor de bescherming van de mariene biodiversiteit.