Waarom besloot je ambassadeur te worden van Marine Stewardship Council (MSC)?

Dagný Rós: "Wel, MSC is een eerlijke stempel voor duurzame visserij. Wanneer je vis koopt met het keurmerk, kan je er zeker van zijn dat die werd gevangen door vissers die inspanningen leveren om te verduurzamen, met respect voor het ecosysteem en de balans in de oceaan."

"Het is ook fijn om samen met de andere chefs van over de hele wereld deel uit te kunnen maken van de beweging naar verduurzaming. Het Blauwe Kookboek is een mooi voorbeeld hoe we met zijn allen bijdragen kunnen leveren aan het bewust omgaan met onze blauwe planeet."

De rivaliteit tussen België-Nederland laait weer op in deze Cook-Off, waarin Dagný Rós het opneemt tegen Bart van Olphen. Ze maken elkaars duurzame visgerechten en geven er hun eigen draai aan. Schrijf in de comments welke jouw favoriet is: de Mas Huni van Dagný Rós of De IJslandse brandade van Bart? Moge de beste winnen!

Waarom vind jij het belangrijk om de oceanen te beschermen tegen overbevissing?

Dagný Rós: "Niemand wil lege zeeën. Kijk maar naar Afrika en Azië, waar een groep vissers de zee leegvissen om te kunnen overleven, maar daarbij eigenlijk ook hun eigen toekomst en die van hun kinderen vernietigen. Daarom is het voor mij belangrijk dat wij ons best doen om overbevissing tegen te gaan. Dit begint met kiezen voor de juiste vis in de winkel." 

Hoe werd je als IJslandse een Belgische TV persoonlijkheid?  

Dagný Rós: "Ik kwam de eerste keer in België terecht als Erasmusstudent Economie en later keerde ik terug voor de liefde. Ik heb altijd al een band gehad met koken en zag een mooie kans om in Antwerpen een cateringbedrijf en het restaurant Fisk Boutique op te starten. De nadruk lag - en  ligt bij mij nog steeds - op gezond eten. Dit werd een succes waardoor op een gegeven moment Piet Huysentruyt, een bekende Belgische kok en TV kok, me vroeg of ik wilde deelnemen als sidekick aan een aflevering van 'De Perfecte Keuken’."

"Die opnames hebben ertoe geleid dat ik ook andere programma's ging doen zoals ‘De Slimste Mens’, ‘Junior Master Chef’, ‘Master Chef’ en 'Koken met Sofie’. Ik werd ook een vaste waarde op Njam TV met onder andere het kookprogramma Toasted!, samen met Domique Persoone. Ondertussen doe ik die programma's al tien jaar voor Njam Tv. Daarnaast publiceerde ik ook nog drie kookboeken, omdat ik zag dat mensen meer wilde weten over mijn manier van koken."

Wie heeft jou leren koken en waar haal jij de meeste inspiratie vandaan voor je gerechten?

Dagný Rós: "Ik heb een grote familie, met een voorliefde voor alles wat met lekker eten te maken heeft. Mijn moeder heeft een enorme passie voor koken en werkte als cateraar. Koken en eten is dus altijd iets geweest dat in mijn jeugd vanzelfsprekend was, net als vis. Mijn inspiratie haal ik uiteraard uit de IJslandse keuken. Kijk maar naar de gerechten van mijn grootmoeder en moeder die ik verwerkte in mijn kookboeken "Easy Iceland", "Easy Nordic" en "Roots". Tegelijkertijd hou ik ervan om een draai te geven aan gerechten die ik ontdek tijdens mijn reizen. Zo gebruikte ik recepten die ik leerde kennen in New York in mijn boek Easy Nordic."

IJsland is jouw thuisland en een land waar vis een belangrijk deel is van de cultuur. Hoe heeft dit jou beïnvloed?

Dagný Rós: "De IJslandse economie draait momenteel op toerisme en vis. Vroeger was dat alleen vis. In mijn hele familie/stamboom kan je vissers terugvinden. Zo heeft mijn stiefvader een kreeftenboot en mijn broer een visserij. Mijn vader werkte op een containerschip. Elke zomer spendeerde ik ongeveer een maand met hem op zee, dat was een deel van mijn vakantie. In IJsland is het ook de gewoonte dat je al op heel jonge leeftijd leert vissen. Het geluid en de geur van de zee brengt me tot rust, het is een groot deel van mijn leven."

Heb jij in je dagelijks leven aandacht voor de duurzaamheid van de visproducten die je gebruikt? En trek jij dat ook door naar andere voedingsproducten?  

Dagný Rós: Ja, ik gebruik altijd seizoensgebonden vis. Voor mij is het zeer belangrijk waar de vis gevangen werd en hoe. Ook als ik groenten koop, probeer ik te letten op waar deze vandaan komen. Duurzaamheid, dat is voor mij respect hebben voor het product en zorgen dat je het product niet nodeloos weggooit. Dat kan je ook zien in het recept van het blauwe kookboekje: een ideaal gerecht waar je restjes in kan verwerken."

Een van de belangrijkste pijlers van MSC is de traceerbaarheid van de producten. Hoe sta jij daar tegenover?  

Dagný Rós: "Zoals ik al zei, is de afkomst van de vis voor mij van groot belang. Vaak is dat IJsland en dat vind ik dan natuurlijk extra leuk. Nog belangrijker dan dat is dat je goed en makkelijk terugvindt waar de vis die je koopt, werd gevangen. Vaak weet je het gewoon niet."

Waar heeft de Belgische consument volgens jou nog te weinig kennis over om bewust te kunnen kiezen voor duurzame vis? 

Dagný Rós: "Wel, aansluitend op wat ik daarnet zei: weinig mensen lijken te weten over welke vis wanneer ‘in het seizoen is’ en waar die dan juist vandaan komt."

Historische visserij-link tussen België en IJsland

De Vlaamse kust heeft lang een bloeiende zeevisserij gekend. Wat de aanvoer betreft, was kabeljauw aan het begin van de 20e eeuw de belangrijkste commerciële soort voor de Belgische vissers, vooral ten tijde van de IJslandvaart na WO II. Er werd toen jaarlijks ruwweg 10000 ton kabeljauw aangevoerd in de vismijn van Oostende.

De rijke IJslandse visgronden werden echter door duizenden vissers van vele landen bevist. De competitie voor kabeljauwvangst nam daardoor toe. Gaandeweg zorgde de steeds grotere visserijbeperkingen in de IJslandse wateren dat deze historisch belangrijke visgrond vervangen werd door visgronden dichter bij huis.  

Vandaag voeren we in België nog steeds veel van de verse vis in vanuit IJsland. De IJslandse visserij is een van de duurzaamste ter wereld, en biedt een erg uitgebreid aantal soorten met MSC certificaat: nog steeds kabeljauw, maar ook zeewolf, roodbaars, tongschar, schelvis, zeeduivel, zwarte heilbot, leng, lom, koolvis en schol. IJsland is voor sommige van deze soorten (zeewolf, roodbaars, zeeduivel) zelfs de enige bron van MSC gecertificeerde grondstof.